Татар халык иҗаты 25 томда. 1 том. Мифология

Редколлегиядән
Татар мифологиясе: тарихы һәм бүгенге торышы
ЮГАРЫ АЛЛАЛАР, ДӨНЬЯ ҺӘМ ТӨРКИ КАБИЛӘЛӘР
ЯРАТЫЛЫШЫ
Төркиләр утны, һаваны, суны хөрмәт итәләр...
Коткаручы ана бүре
Ашина ыруы
Бүре токымы
Кызыл балчыктан яралган кеше
Шаньюй урдасы тәртипләре
Күк рухына багышлау
Атлар белән ырым ясату
Куар алласы һәм Тәңрехан
Күлтәгин истәлеге
Төньюкук истәлеге
Мин – язмыш тәңресе...
Күк атта хәбәр китерүче...
Алла бабай. Күктәге иң олы зат (Тәңре бабай)
Җир ничек яралган?
Ай белән Кояш
Күкнең күтәрелүе
Зөһрә йолдыз
Зөһрә кыз
ӘЙЛӘНӘ-ТИРӘДӘГЕ ТӨРЛЕ ОБЪЕКТ ҺӘМ
КҮРЕНЕШЛӘРНЕҢ КИЛЕП ЧЫГЫШЫ
Иделнең Акбикәне урлавы
Иске Кама
Кеше гомере
Ләйсән яңгыры
Унике хайван исеме
Өлешсез калган дөя
Җылан ни өчен адәм ите ашамый?
Эт белән песи
Көннән туган атлар
Яарканат турында борынгыдан калган сүз
Сөләйман пәйгамбәр һәм Ярканат
Ярканат һәм Кояш
Ярканат яктыда очмый
Дөньяны саклап калган ярканат
Карлыгачның койрыгы
Чәберчек килми боз китми
Кош исемнәре
Кәккүк булсам иде...
Үрмәкүч белән чебен каян барлыкка килгән
Аюлар каян килеп чыккан?
Җимешсез тирәк
Мәңге яшел чыршы
Ни өчен чыршылар һәрвакыт яшел һәм матур?
Усак яфраклары
Чәнечкеле гөлҗимеш
Иблис сихере – колмакта
Жигули казак
Сихерче кыз
Яңа Казан
Минем шәһәрем этләргә эләгер
Елан тавы
Умартачы кызы
Яңа Казан каласының корылуы
Бу яңа Казанның гыймарәт кыйлынганы
Бараҗ нәселе
БЕРЕНЧЕ КЕШЕЛӘР ҺӘМ АЛЫП ПӘҺЛЕВАННАР
Зур кешеләр
Болгар каласының корылуы турында
Нух улы Яфәс нәселеннән булган төрки кабиләләр
Кабан бәк һәм Алып
Зур гәүдәле кеше
Болгар пәһлеваны
Дәфгый һәм аның сеңлесе
Алып тавы
Иш тавы (1 нче вариант)
Иш тавы (2 нче вариант)
Алып бабай
Алып һәм Шәм түбәсе
Алып кешеләр
Алпамшалар
Үгез мөгезендәге җир һәм алып кешеләр
РУХ-ИЯЛӘР
Йорт хуҗалары
Йорт иясе бар бит ул...
Йорт иясе яхшылык тели...
Йорт анасы алашаның чәчен, ялын үрә...
Берәүләр яңа йортка күченәләр...
Җорт бабайга икмәк-тозны уңайлап куй...
Җорт иясе сырхау җибәрсә...
Хайван хуҗалары
Абзар иясе бар...
Хәер биргәндә...
Мал aбзap иясенә төс булмады исә...
Курчакка табыну
Табигать дөньясы белән бәйле рух-ияләр
Келәүләр
Су хуҗалары
Су иясе, нинди генә су булмасын, шунда тора...
Су анасы тартып ала аларны...
Су тота, диләр...
Урман хуҗалары
Урманга керәсеңме, рөхсәт сорап кер...
Ут хуҗалары
Җир хуҗалары
Җир тию
Хозыр Ильяс
Шахта иясе
ТҮБӘН РУХЛАР
Елан
Герәйеш атлы елан
Аждаһа
Юха елан
Аздякы (митлакурик)
Утлы елан
Албасты
Еш ия
Җен
Ул шайтани җеннәр бар, гыйлем җеннәре бар...
Яхъя хәзрәт җеннәре...
Җен алыштыра баланы...
Җенләндерә торган урын...
Кендекче әби җен хатынын бәбәйләткән...
Җен ияләшкән булган бу хатынга...
Хәзинә җенләнә, дип әйтәләр...
Шайтан
Пәри
Йилбегән
Бичура (Пичура)
Шүрәле
Ярымтык
Пичен
Өрәк
Убыр
ДӘВАЛАУ ҺӘМ САКЛАУ МАГИЯСЕ
Елан теле
Елан күзе догасы
Пәри теле
Иядән имләү
Корт теле
Мал корты теле
Аучылар ырымы
Күз тию
Таң суы
Кот кою
Елан карагы теле
Мөшкәш теле
Арпа теле
Җил теле
Бүсер теле
Кайрак теле
Бизгәк теле
Зәңгелә куу
Зыяндаш теле
Кан теле
Кырау куу
Кызамык имләү
Сөял имләү
Колак сызлаганда татыран әйтү
Тимер теле
Үләт чире
Чалпу теле
Зәхмәт теле
Тимрәү имләү
Бүре уы
Очан теле
Йөрәк авыруыннан
Теш авыртуыннан
Теш бакасы теле
Баш авыртуыннан
Җүтәл теле
Тилчә теле
Кәрнә теле
Төче теле
Сары теле
Эт имчәге теле
Чуан теле
Чир куу
ХАЛЫК ЫШАНУЛАРЫ
Мифологик персонажларга, табигать күренешләренә һәм
халык календарена кагылышлы ышанулар
Үләннәр, агачлар турындагы ышанулар
Хайваннар, кошлар турындагы ышанулар
Кешенең тән төзелеше һәм физик халәтенә бәйле
ышанулар
Тормыш-көнкүреш фактларына бәйле ышанулар
Дәвалау традициясенә кагылышлы кайбер ышанулар
ИСКӘРМӘЛӘР ҺӘМ АҢЛАТМАЛАР
ШАРТЛЫ КЫСКАРТУЛАР